ЎЗБЕКИСТОН ХАЛҚ ШОИРИ МУҲАММАД ЮСУФ ТАВАЛЛУДИНИНГ 65 ЙИЛЛИГИ ОЛДИДАН

Андижонннинг содда, самимий, ўз Ватани, она тупроғини чин дилдан севган, ўзгача тараннум этган шоири Муҳаммад Юсуф қисқа, лекин, жуда сермазмун ҳаёт кечирди. У ижодида туғилиб ўсган масканни,  юртни юксакларга кўтарди, энг гўзал мисраларда тараннум этди:

Кўҳна тол бешикдан бошланар олам,

Сенга иддаолар қилмай севаман.

Бир куни синглим деб, бир куни онам,

Ватан, кимлигингни билмай севаман.

деб ёзган эди шоир. Ёки:

Алла айтсанг, айвонингда ухлар қуёш,

Сенга мудом иймон йўлдош, ислом йўлдош.

Бор бўлсин шу қирқ ўрим соч, ўсмали қош,

Оқ яктагу, беқасам тўн, шоҳи белбоғ.

каби мисраларида  ўзбек миллатини улуғлаган эди.

Шоирнинг шеърлари орасида "Ўзбек", "Ўзбекнинг аёллари", "Ўзбек қизлари", "Ватан", "Ватанни севинг", "Ватан ягонасан" каби шеърлар борки, уларни шунчаки ўқиб бўлмайди. Баъзан, Ватан ҳақидаги шеърларни ўқиганимизда, жўн, баландпарвоз сўзлар ва сийқаси чиққан иборалар ишлатилганини кўрамиз. Шу боис, Ватан ҳақидаги ҳамма шеърлар ҳам ёдимизда қолавермайди. Бироқ, Муҳаммад Юсуфнинг шеърларида ўзгача муҳаббат, ўзгача тафт, ўзгача ёндашув бор. Мисралари содда бўлса-да самимий, жумлалари баландпарвозликдан йироқ, ташбеҳлари ўзига хос. Шу боис, халқимиз Муҳаммад Юсуф шеърларини жон-дили билан ўқийди, ёд олади, хиргойи қилади, кўзлари ёшланиб ўз шоирини дуо қилади. У "Андижон" номли шеърида шундай дейди:

Бобурга илинсанг, менга қовун сўй,

Чўлпонни соғинсанг, мени қучоқла.

Бу сатрларда Андижоннинг забардаст шоирлари эсланади, хаёлимиз олис тарихларга кетади. Яна, Амир Темур, Навоий, Яссавий, Машрабу Улуғбеклар, Қодирий-ю Усмон Носирлар ҳақида ҳам ажойиб, кишини мушоҳадага чорлайдиган, айниқса,  қалбни фахр-ифтихорга тўлдирадиган мисралар бисёр.

Ҳар йили апрель ойида шоир туғилиб, ўсган қишлоққа келиб, қабрини зиёрат қиламан. Шоир туғилган уйга кириб, яқинлари билан суҳбатлашаман. Албатта, келиб битта бўлса ҳам шеър ёзаман. Юртимизнинг турли гўшаларидан келган шоирнинг мухлисларини кўриб, хайратланаман. У ўқиган мактабда чиройли       шеърлар янграйди. Турли тадбирлар бўлиб ўтади. Ўз шоирини шунчалик севувчи, ардоқловчи халқ дунёда бўлмаса керак. Шу ўринда Муҳаммад Юсуф ёзган ушбу сатрлар ёдимга тушди:

Ёмон шеър ёзсанг ҳам, юзингдан ўпиб,

Кам бўлма болам, деб яшайди ўзбек.

Чўлпону Моҳларойим, Саида опа-ю Турсуной опа, Муҳаммад Юсуфлар туғилиб ўсган Андижон тупроғида туғилиб, вояга етганимдан беҳад фахрланаман.

Муҳаммад Юсуф ҳамиша юртимизнинг энг севимли, ардоқли шоирлари қаторида тилга олинади. Шоир  буни аввалдан билгандай, назаримда. Шунинг учун ҳам у:

Кўнглим сезар, энди буёғи аён,

Дўстларим, дўстларим, бахтли боламан.

Ё Тошкентда энг зўр шоир бўламан,

Ё уйимга кетиб, ариқ бўйида,

Ялпизга суяниб ўлиб қоламан.

деб ёзган эди. Шоирнинг сўзлари бугун гўё исботини топгандай. У ҳаётлигида забардаст шоирлардан бири сифатида Тошкентда машҳурлик ва эҳтиром топди. Бугун эса киндик қони тўкилган Марҳаматда ўзи айтганидек, ялпизга суяниб, мангу уйқуга кетган.

Зеро, шоир шеърият гулшанида ўзига хос чаман яратди. Ушбу чаманнинг муаттар ифори бугун барчани сармаст этмоқда. Айниқса, Ватан, миллат, она диёр мавзуларидаги гўзал мисралар барча учун қадрлидир.

Ҳурматой УМАРОВА