Турмуш чорраҳаларида

Турмуш ўртоғим билан     институтда ўқиб юрган пайтимда танишгандик. Севишиб, бир-биримизни яқиндан билиб, характеримиз-характеримизга мос тушиб турмуш қурдик. Аҳил ва бахтли оилалардан бири бўлиб яшаб келаётган эдик. Икки қизли бўлдик. Турмуш ўртоғим ўқимаган, аммо эпчил, уддабурон эди, савдогарлик қиларди. Хитой, Туркия давлатларидан мол олиб келиб, яхшигина бизнесни йўлга қўйган.

Турмушга чиққанимдан сўнг ўқишни ташладим, тўғрироғи, ўқишимга эрим рухсат бермади:

 - Хотин кишининг ўрни уйда, оилада. Ишласанг, кўп вақтинг ишхонада ўтади, менга, болаларга яхши эътибор беролмайсан, ўзим боқиб оламан, уйда ўтир!, - деди.

- Ҳеч бўлмаса битириб, дипломни олволай" -десам ҳам кўнмади. - Майли, ростдан ҳам ишламасам, дипломни бошимга ураманми, ҳамма нарсамни қилиб берса, жон деб уйда ўтирганим яхши, - дея, ўзимни оиламга бағишладим,     фарзандларим тарбияси билан шуғулландим. Яхши хотин, садоқатли умр йўлдоши, меҳрибон рафиқа, намунали уй бекаси бўлишга интилиб яшадим. Аммо, бир кун келиб эрим менга хиёнат қилишини, бошқа аёлга илакишиб, шунча йиллик рўзғори, фарзандларини аро йўлда ташлаб қўйишини билганимда, ҳеч қачон қийналиб кирган ўқишимни ташламаган бўлардим. Мана энди, афсусларим фойда бермаяпти.

Бир йил нари-берисида эримнинг юриш-туриши, муомаласида ўзгаришни сезиб қолдим. Кўчадан бери келмайдиган, уйда бўлганда ҳам соатлаб телефонда гаплашадиган, рўзғор, бола-чақага беэътибор кимсага айланиб қолди. Илгарилари савдонинг пулини қимирлатмай, тийин-тийинигача уйга обкирар, биргалашиб санаб, эҳтиётлаб олиб қўярдик. Негадир эрим мендан пул яширадиган, савдонинг мазаси йўқ, деб ҳаражатлардан қисадиган одат чиқарди. Қизларига ҳеч қачон қаттиқ гапирмаган одам тўполон қилишса бақирадиган, қўнғироқ бўлиб қолса, ташқарига чиқиб олиб гаплашадиган бўлиб қолди. Ўзаро муносабатларда ҳам совуқлашганини сезгач, уни пойлашга тушдим. Бир куни   кечқурун кўча эшикдан кимдир чақириб келди. Эрим телефонини ўчириб, қувватлаш ускунасида қолдиргач, кўчага чиқиб кетди. Секин телефонни ёқдим. Ундаги СМС ларни кўздан кечирдим. Не кўз билан кўрайки, "ўғлингиз яна иситмалаяпти, дори билан памперс олиб келинг!" деган хабар турибди. Кўзларимга ишонмадим. Шу пайт эрим кириб қолди. "Бу нима?" деб сўрадим.  Эрим аввалига ўзини билмаганга солди, кулиб ҳазилга олишга уринди, "ўртоғимга келган СМС эди", деб ҳам кўрди. Ахийри, бўлмади. Ҳаммаси ошкор бўлди. Сафарга кетаётганида бир жувон билан  танишиб қолгани, у турмуш ўртоғи вафот этган, ҳаётда жуда қийналган, шу боис ишлаш учун Туркияга кетаётган бўлгани, сафарга борганида учрашиб туришгани ва бир-бирларини севиб қолишгани, жувон ундан фарзанд кўрганини айтиб берди.

Қотиб қолдим. Мен турмуш ўртоғим, оилам учун орзуларимдан воз кечдим. Ўқишимни ташладим. Остона хатламай, шунча йиллар унинг хизматини қилиб, айтганини қилиб ўтирдим. У эса йўлда танишган бир жувонга уйланиб олган экан.

Наҳотки, шунчалар гўл бўлсам?! Танишиб, никоҳига олиб, фарзандли бўлишга ҳам улгурибди, нега бунчалар ғафлатда қолдим?

"Ўғлимиз йўқ эди, мана ўғиллик бўлдик. Хоҳласанг бирга-бирга яшайверасизлар", - деди эрим тап тортмай.

10 йиллик рўзғоримни ташлаб, қизларимни олиб онамникига кетдим. Эримни кечира олмасдим. Аммо, орада     фарзандлар бор. Қолаверса, бу уй менинг, фарзандларимнинг уйи. Болаларимни деб, ярашдик. Аниқроғи, маҳалла-кўй, жамоатчилик аралашиб, яраштириб қўйишди. Аммо, орага совуқчилик тушиб бўлган. Эрим билан расмиятчилик учунгина муомала қиламиз. У рўзғорга деярли қарамай қўйган, ўзи билан ўзи овора, энди иккинчи хотини билан муносабатларини яширмайди, хоҳлаганда кириб келади, хоҳлаганда кетади. Энг ёмони, топиш-тутиши аввалгидай эмас, ёки аввалгидай бўлса ҳам балки, анави хотинидан  ортмаётгандир. Бир марта юрак ютиб, каттароқ пул сўрадим. Қизларга қишга уст-бош қилиш керак эди. Суммани эшитиб жазавага тушди. Сўнг: "ялпайиб ётавермай ишла, сен ҳам! Қайси бирингга етказаман мен", деб бақириб берди.

Юм-юм йиғладим. Шу эрни деб, ўқишни ташлаб кетганимга афсусландим. Аммо, энди кеч. Ҳеч қандай мутахассислигим йўқ, ишга кирсам фақат фаррошликка киришим мумкин, аммо бу билан қандай эпланаман?

Шунда, ўша пайтда онамнинг "эрнинг нонини ейиш учун темирдан тиш керак, бир амаллаб ўқишингни битириб олмадингда, қизим, нонинг бутун бўпқоларди ", деган гаплари ёдимга тушди. "Қиз бола бировнинг хасми, эрга бериб юборсам эри боқади", деб ўйламасдан қизларни ҳам ўқитиш, ё ҳунарли қилиш керак экан.Чунки, бошингга кун келиб, нималар тушишини олдиндан билмайсан!

Мавжудахон,

Олтинкўл тумани.