Инсоннинг учта асосий душмани бор: мол-дунё, шайтон ва нафс.

Агар ана шу учала ғанимингиздан эҳтиёт бўлмасангиз, уларнинг фитналарига сергак  турмасангиз, уларга қарши кураш очмасангиз, улар ҳаётингизни хароб, руҳингизни бетоб қилади. Ҳою-ҳавасларни, нафс истакларини тарк этиш орқалигина улардан  ҳимояланиш мумкин. Айниқса, инсоннинг нафси уни ҳар кўйга солади.

Нафснинг истагига кириб, хону-монидан ажрайди, ёвузлик ва жиноятларга қўл уради, ўзгаларга зулм қилади.

Нафснинг орзу - истаклари чексиздир. Нафс фақат ўзини ўйлайди. Ваҳоланки, нафс  учун фойдали туюлган нарса инсон ва жамият учун зарар келтириши мумкин. Еб-ичишга етарли мол-у давлатга эга бўлган киши бундан ортиғини талаб қилмасин. Чунки, унинг  поёни йўқдир. Ортиқча мол-у давлат талаб қилган киши жуда кўп фалокатларга дучор  бўлади. Ким нафсга ўзини топширса, дунё  меҳр-муҳаббатига асир бўлиб қолади, кибр-у ҳаво тузоғига  илинади.

Ҳаётнинг барчаси луқма, таом ва сувдир, қолгани ортиқча нарсадир. Таомни  меъёридан ортиқча истеъмол қилиш ҳеч қандай фойда келтирмайди. Нафсингизга  бўйсуниб,  кўп  ухлайдиган  бўлсангиз, бунинг  ҳам  беҳисоб  зарар  ва  офатларини  санаб ўтиш мумкин. Булардан хулоса қилиб айтиш мумкинки, таомни кўп ейиш дунё  муҳаббатини сўндиради. Кам уйқу ирода, истакларни тиниқлаштиради. Нафснинг  васвасалари инсонни ҳар мақомга солади. Унинг сўзига кириб, у гуноҳлар кўчасига  кириб  кетади, мақсадига эриша олмайди, кейинроқ азобларга учрайди. Бошқаларнинг ютуғини, бахт-омадини кўра олмайди, қалбини ҳасад чирмайди. Одамларга ҳасад асосан ўзи эриша  олмаган нарсага бошқалар муваффақ бўлишини "ҳазм қилолмаслик"дан, кўра олмасликдан пайдо булади. Ўт-олов ўтинни егани каби нафрат ва ҳасад яхшиликдан  бўлган савобни ейди. Инсон  учун ҳасаддан зарарлироқ нарса йўқ.

Дунёда ҳасад ва гинадан оғирроқ ранж йўқ. Чунки, ҳасадчи кимса одамларнинг  шодлигидан ҳамиша ғам остида юради. Ўзгалар роҳатидан доим заҳмат тортади. Ҳасад  балоси улкан фасодлар  пайдо килади. Сабаби, ҳасад бағоятда жирканч иллатдир. Ҳасад  билан ғазаб икки қанот бўлиб ҳаракатга келса тоза ва чиройли ҳаётни хиралаштириб юборади. Кимда-ким ғаразгўйлик билан бир нарсага эришишга интилар  экан, у бу истагига эриша олмайди, ҳатто ажали етмай олиб кетади. Агар азоб чекишни  истамасанг, ҳасадгуй бўлма.

Агар сиз чинакам ором, осойишни истасангиз, нафсингиз туфайли келадиган  хатарлардан огоҳ  бўлинг. Шунда нафс ва шайтон биргалашиб сизни йўлдан оздиришга  уринганда ҳам ҳеч нарсага эриша олмайди.

Мушарраф ИБРОҲИМОВА

 тайёрлади.