Ҳунармандлар сулоласи

Ўзбек оилаларида супурги келинларнинг энг асосий «қуроли» ҳисобланиб келинган. Янги келин тушган хонадон остонаси ҳар тонг ёғ тушса ялагудек супуриб-сидирилган, сувлар сепилган бўлади.

-Янги уйда келиннинг энг биринчи дўстларидан бири ҳам супурги ҳисобланади, - дейди ҳунарманд, супурги тайёрловчи уста Бахтиёржон  Хўжақулов. - Супурги ҳақида гап кетганда, мен қизларимга ҳамиша «Ким ернинг юзини очса, Аллоҳ унинг юзини ёруғ қилади. қўлингиздан супурги, тилингиздан бисмиллоҳ тушмасин» дердим. Шу ҳунарнинг орқасидан кам бўлмадим. Мана, худога шукр, рўзғоримиз бут, ҳаётимиз фаровон.

Бахтиёр ака 12 ёшидан бошлаб миллий ҳунармандчилигимиз - супурги тайёрлаш билан шуғулланиб келади. Улар оилада етти фарзанд бўлиб, барчаси ота ҳунарини эгаллаган. Олтинкўл туманидаги Сувюлдуз маҳалласида палак ёзган бу сулола тайёрлаган супургилар нафақат мамлакатимиз ҳатто, қўшни давлатларда ҳам сотилмоқда.

- Қаерда «супурги пул экан» десалар, ўша бозорга кетаверардим. Тошкент, Бухоро, Хоразм, Сурхон, ўҳ-ҳў...Бормаган вилоятим қолмаган. Ҳатто,  Россия томонларга ҳам улгуржи буюртма қилиб обкетишарди.

- Супурги қандай тайёрланади? - сўрайман ҳунарманддан.

- Биз супургини тайёр маҳсулот ҳолига келтиргунча баҳордан то кузгача тер тўкамиз. Уруғни ерга қадаб, вақтида парваришини қилсангиз, 120 кунда супурги пишиб етилади. Сўнг уни ўриб олиб қуритамиз. Кейин эса баргларидан ажратиб оламиз. Бу иш қўлда биттама-битта бажарилади. Сўнгра уруғини сидириб оламиз. Шундан кейингина ярим иш бажарилган ҳисобланади.

Катта-кичик супургилар териб қўйилган ҳовли саҳнида чанага ўхшаш дастгоҳлар ўрнатилган. Бу - супурги боғлайдиган махсус ускуна бўлиб, унинг ёрдамида супурги поялари бир-бирига қўшилади.

- Боғлаш - энг охирги жараён, - дейди Бахтиёр ака. - Супурги поялари аввал 3 қўл ёки 5 қўл қилиб тайёрлаб олинади ва мана шу ускуна орқали бир-бирига қўшиб чиқилади.

- Супурги сотиб олаётганда нималарга эътибор беришимиз керак, сўрайман устадан.

- Супурадиган қисмини букиб кўрасиз, ораларини очиб қарайсиз. Бўялган ёки табиий қизилми, билиш учун қўлингизни хўллаб супургига ишқалаб кўрасиз. Асл супургилар оғир, супурадиган қисми юмшоқ, орасида ўзаги йўқ, тез букилувчан ва бўялмаган бўлади.

Бахтиёр ака ҳалол меҳнат билан ўтаётган умридан асло нолимайди. Чунки, ўзи айтмоқчи, ҳунари орқасидан ҳамиша йўллари очиқ, юзлари ёруғ бўлиб келган. Қўни-қўшни, маҳалла-кўй супургини фақат ундан сотиб олади. «Мен тайёрлаган супурги одамларга узоқ хизмат қиладиган пишиқ, мустаҳкам бўлиши, сотиб олган одам асло оғринмаслиги керак, шундагина топган-тутганимда барака бўлади» - дейди уста.

Унинг супургилари келинларга, қизларга беминнат дастёр. Энг асосийси, озодаликни таъминловчи энг яхши рўзғор буюми.  Покизалик, саранжом-саришталик бор жойда эса барака бўлади.

Рухшона ХАБИБУЛЛАЕВА,

жамоатчи мухбир.