Инсон манфаатлари Қонун ҳимоясида

Президентимиз Шавкат Мирзиёев мамлакатимиз давлат мустақиллигининг 31 йиллиги муносабати билан бўлиб ўтган тантанали маросимда сўзлаган маърузасида муҳим вазифалар билан бир қаторда суд-ҳуқуқ тизимидаги ислоҳотлар изчил давом эттирилишини алоҳида таъкидлаб ўтди.

Дарҳақиқат, Янги Ўзбекистон шароитида аҳолининг тинч эркин ва фаровон яшашларида, инсонларнинг қонуний ҳақ-ҳуқуқларини таъминлашда,  кучли давлатдан кучли фуқаролик жамиятига ўтилишида суд-ҳуқуқ тизимидаги ислоҳотларнинг аҳамияти ниҳоятда катта.

Аслида кейинги йилларда Президентимиз таклиф ва ташаббуси билан республикамиз суд-хуқуқ тизимида туб ўзгаришлар амалга оширилмоқда. Янги Ўзбекистон шароитидаги ислоҳотлар жараёни халқаро ҳамжамиятнинг ҳам диққат марказида турибди. Бу соҳадаги янгиланишлар хорижлик эксперт ва кузатувчилар томонидан ҳам алоҳида эътироф этилмоқда.

Жумладан, вилоятимизда ҳам фуқаролар ҳуқуқ ва манфаатлари ҳимоясини кучайтириш, хусусан, суд ва прокуратура идоралари фаолиятини такомиллаштириш бўйича ижобий ишлар амалга оширилмоқда. Ана шу ўзгаришларни шахсан ўзим адвокатлик фаолиятим жараёнида бевосита кузатиб боряпман. Айниқса, адвокатура тизимининг ҳуқуқий асоси, жамиятдаги мавқеи тобора ортиб, судлов жараёнидаги иштироки кучайиб бораётгани, биз адвокатларни қувонтирмоқда, қолаверса, уларнинг ўзига бўлган ишончини ошираётир.

Қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг "Адвокатура тўғрисида"ги қонуни адвокатлар манфаати қонуний ҳимоясини кучайтириш, фаолиятини янада юқори босқичга кўтаришда муҳим дастуриламал бўлмоқда. Бу ўз навбатида суд-ҳуқуқ тизимидаги ислоҳотлар жараёнини янада такомиллаштиришга хизмат қилмоқда. 

Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасининг қарори билан Ўзбекистон Республикасининг конститутциясига ўзгариш ва қўшимчалар киритиш тўғрисидаги Ўзбекистон Республикаси конституциявий қонун  лойиҳасининг умумхалқ муҳокамасига қўйилгани ҳам фикримиз исботидир. Конституциявий қонун лойиҳасининг умумхалқ муҳокамаси муддати узайтирилгани эса кенг ва оммавий муҳокамаларга йўл очиб берди. Масалан, Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилиши жараёнида Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 116-моддаси кенг муҳокама қилинди. Шунга кўра, 116-модда таҳрир этилди. Натижада ҳар бир фуқаронинг малакали юридик ёрдам олишга бўлган ҳуқуқи кафолатланадиган бўлди, ҳатто, қонунда назарда тутилган ҳолларда юридик ёрдам бепул кўрсатилиши белгилаб қўйилди.

Демак, ушбу моддага кўра тергов ва суд ишини юритишнинг ҳар қандай босқичида малакали юридик ёрдамга бўлган ҳуқуқ кафолатланади. Бу каби ўзгартириш ва қўшимчаларни кўп йиллик тажрибага эга адвокат сифатида қизғин қўллаб-қувватлайман. Адвокатурани ташкил этиш ва унинг фаолияти тартиби қонун билан белгиланганлигидан эса  беҳад хурсандмиз.

Демократик принципларни шакллантириш, қонун устуворлигини таъминлаш, фуқаролар ҳуқуқ ва манфаатлари ҳимоясини мустаҳкамлаш йўлидаги юқоридаги каби ислоҳотлар шубҳасиз, халқимизга янада кенг эркинликлар беради.

Маннобжон ЮНУСОВ,

Андижон шахридаги "DILEMMA-EFFEKT" aдвокатлик бюроси бошлиғи.

Тажрибали адвокат кЎмаги билан адолат Қарор топди

Мустақиллик шарофати ва ҳукуматимиз томонидан мамлакатимизда хусусий бизнес ва тадбиркорликни ривожлантиришга кенг имкониятлар яратиб берилмоқда. Бундан унумли фойдаланган, иш юритиб ҳам оиласи, ҳам жамият учун фойда келтираман деган кўплаб инсонлар тадбиркорлик фаолиятини йўлга қўйиб, меҳнат қилмоқда.

Жумладан отамиз Ҳабибулла хожи Жалолов ҳам ана шундай яхши ниятлар билан тадбиркорликка қўл урди. Оилавий тадбиркорлик фаолиятини юритиш учун "Кўчмас мулк савдо хизмати" МЧЖнинг 2012 йил 17 апрелдаги олди-сотди шартномасига асосан, ўзимиз яшаб турган ҳудуддаги чорвачилик фермаси бино иншоотларини нақд пулга сотиб олди. Сўнг қонунлар ҳамда тегишли ҳужжатлар асосида 6,3 гектар ер майдони ва бир неча бино-иншоотларга эга бўлган ҳолда балиқчилик йўналишида фермер хўжалиги ташкил этди. Албатта, асосий мақсад, оиламиз даромадини ошириш, қолаверса, халқимиз дастурхонини шифобахш балиқ гўшти билан тўлдиришга ҳисса қўшиш, бир қанча фуқаронинг бандлигини таъминлаш эди.

Очиғи, оилавий тадбиркорлик фаолиятини юритиш осон иш эмас экан. Биз бозор иқтисодиёти шароитида астойдил ҳаракат қилиб, йўқдан бор қилдик. Машаққатли мехнатимиз эвазига фаолиятимиз жонланди. Йилдан-йилга натижаларимиз, даромадимиз ортиб борди. Афсуски, тинч, белгиланган солиқларни ўз вақтида тўлаб, одамларга наф келтириб ишлаб юрган бир пайтимизда туман ҳокимлигининг кучли босимига учрадик.  Туманимиз раҳбари ва назорат ташкилотлари билан  тўқнашувлар бошланиб кетди.

Аниқроғи 2018 йилда туман хокимининг қарори билан бир гектар ер майдонимиз бошқа бир фуқарога теракчилик йўналишида фермер хўжалиги ташкил этиш учун 49 йил муддатга ижарага ажратилиб, ер биздан олиб қўйилди.

Зиддият шундан кейин янада авж олди. Биз ўз ҳақ-ҳуқуқимизни ҳимоя қилиш учун вилоятимизнинг юқори ташкилот ва идораларига мурожаатлар қилдик. Бироқ, ҳеч қандай ижобий натижага эриша олмадик.  Ваҳоланки, биз ёрдам сўраб борган идора ва ташкилотлар ҳам туман ҳокимлиги томонидан чизилган чизиқдан нарига ўта олмади ёки ўтишни хоҳлашмади. Бу орада туман ҳокимининг қахрига учраб, фойдаланаётган барча еримиз олиб қўйилди. Яъни, туман ҳокими қарори билан фермер хўжалигимиз ихтиёрида бўлган 5,3 гектар ер майдони туман ҳокимлиги захира ер фондига қайтарилди.

Ҳатто, халқ депутатлари туман кенгаши ҳам ёрдам бера олмади. Шу тариқа йиллар ўтди. Биз ноқонуний олиб қўйилган ерни қайтариб олиш учун ҳаракатдан тўхтамадик. Анчагина моддий зиён кўрдик, руҳий азобларга учрадик.

Охири суддан нажот кутишдан бошқа чорамиз қолмади. Қайси бир танишимизнинг маслаҳати билан малакали ҳуқуқшунос ёллаш, шу орқали судда масалани кўриш ва адолатни қарор топтиришга ҳаракат қилдик. Хуллас, Андижондан нажот топдик. Бизга билимдон, ўз ишининг моҳир устаси адвокат Маннобжон ака Юнусов билан ишлашни тавсия этишди.  Хайриятки, у киши биз билан ишлашга рози бўлди. 

2021 йил июль ойида Наманган туманлараро маъмурий судининг очиқ суд мажлисида судья У. Мадраҳимов томонидан ишимиз кўриб чиқилди. Суд жараёнида адвокат М. Юнусов ҳар бир жараён бўйича аниқ далилар, ҳужжатлар асосида туман ҳокимлиги биз фойдаланаётган ер майдонини ноқонуний тарзда олиб қўйганлигини исботлаб берди. Суд туман ҳокимининг бизнинг фермер хўжалигимизга тегишли ерни туман ҳокимлиги захира ер фондига қайтариш тўғрисидаги қарорини ноқонуний деб топди. Адолат қарор топди, лекин унга эришиш осон кечмади. Туман ҳокимлиги вилоят маъмурий судига аппелация шикояти ёзди. Вилоят суди ҳам туман ҳокими қарори ноқонуний деб топилган аввалги суд қарорини ўзгаришсиз қолдирди.

Адолатнинг қарор топишида ишончли ва малакали адвокат Маннобжон ака Юнусовнинг хизматлари жуда катта. Бунинг учун биз бутун оиламиз номидан у кишига, жамоасига ўз миннатдорчилигимизни билдирамиз. Яна кўп йиллар адолат йўлида халқимизга, одамларга хизмат қилиш насиб этсин.

Маликахон ЖАЛОЛОВА, Наманган вилояти Норин туманидаги "Норинлик Асадулло Саъдулло» кўп тармоқли фермер хўжалиги вакиласи.

Миннатдорчилик мактуби

малакали ва профессионал ҳуҚуҚий хизматдан мамнунман

Асли андижонликман. Кўп йилдан бери пойтахт вилоятида истиқомат қиламан. Мен 2018 йилнинг баҳорида ўзим яшаб турган тумандаги собиқ Давлат нотариал идорасига онамдан қолган мерос мулк - уй-жойга қонун бўйича меросга бўлган хуқуқ тўғрисида гувоҳнома олиш учун ариза бердим. Афсуски, ушбу идорада менга қонун бўйича меросга бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги гувоҳнома нотўғри расмийлаштирилиб берилганди.

Аслида нотариус менга мархум онамдан қолган мерос - уй-жойнинг 2Ғ3 қисмини ажратиб бериши керак эди. Лекин у қонун талабини бузди.

Натижада анча оворагарчиликларни бошимдан ўтказдим. Негаки амалдаги қонун бўйича нотариуснинг нотўғри иши фақат суд тартибида бекор қилиниши кўрсатилган. Шу тариқа нотариус ва унинг тарафдорлари ишнинг суд тартибида кўрилишига жиддий тўсқинлик қилишни бошланди. Натижада ўзим яшаб турган тумандаги суд идорасига қайта-қайта мурожаат этиб, ижобий натижага эриша олмадим. Хаттоки, иш юзасидан ёзган даъво аризаларим турли баҳоналар билан ўз вақтида олинмасдан ойлар давомида сарсон бўлдим.

Ноиложликдан, руҳий тушкинликка тушиб қолдим. Қолаверса, доимий стресс, асабийлашишдан эски, сурункали касаллигим янада кучайди.

Аслида мен ҳам II гуруҳ ногирониман, якка яшовчи, боқувчиси йўқ аёлман. Маҳалла фуқаролар йиғинида "Аёллар дафтари"га киритилганман.

Шу тариқа йиллар давомида Тошкент ва Андижон ўртасида сарсон-саргардон бўлиб, қатнаб юрдим. Хайриятки, орамизда имон-этиқодли, яхши одамлар ҳам бор экан. Тақдир мени уларга рўпаро қилди.

 Кунларнинг бирида вилоят суд идораси олдида турган эдим. Суд жараёнида муаммоли иши ижобий ҳал бўлган нотаниш аёл олдимга келиб, аҳволимни кўриб, унга ёрдам берган адвокатга мурожаат қилишни маслаҳат берди.

Мен унинг таклифини бажонидил қабул қилдим. Чунки менинг муаммоим бўйича аввалги суд ишларида қатнашган адвокатлар менга кўнгилдагидек ёрдам беришмаганди.

Ўша аёлнинг тавсияси билан ўз ишининг билимдони, юқори малакали адвокатлар Барчиной Тожибоева ҳамда Маннобжон Юнусов билан учрашдим, уларга муаммоларимни айтдим.

Ана шу адвокатларнинг ҳуқуқий маслаҳатлари ва амалий ёрдамлари билан Андижон вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича суд ҳайъатига даъвогар бўлиб, аппеллация шикояти ёздим.

Шикоятим қабул қилиниб, вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов хайъати очиқ суд мажлисида судья Муқаддамхон Аҳмадалиева раислигида адвокатлар иштирокида ишим кўриб чиқилди. Охир-оқибат, одил судлов таъминланиб,  малакали адвокатлар кўмаги билан мақсадимга эришдим, мени йиллар давомида қийнаган муаммо ечилди, адолат қарор топди.

Қисқаси, мен тажрибали, малакали адвокатлар Барчиной Тожибоева ҳамда Маннобжон Юнусовдан беҳад мамнунман.  Уларнинг сидқидилдан кўрсатган малакали ва профессионал ҳуқуқий хизмати туфайли ўз мақсадимга эришдим.

Халимахон КАРИМЖОНОВА,

II гуруҳ ногирони, Тошкент вилояти.

Азиз юртдошлар!

Агар сизда бирор бир масала юзасидан адвокат хизматига эҳтиёж туғилса, ҳеч иккиланмай Андижон шаҳри, Бобур шохкЎчаси, 1-уйда жойлашган "DILEMMA-EFFEKT" aдвокатлик бюросига мурожаат қилинг. Маннобжон Юнусов раҳбарлигидаги малакали ҳуқуқшунослар Сизнинг муаммоингизни ижобий ҳал этишга, албатта ёрдам беради. Тел: 99890 253 07 81

 Мақолаларни журналист Сафарали Абдураҳимов тайёрлади.