+0374 223-85-48
Андижон шаҳар, Навоий шоҳкўчаси, 71- уй

Янгиликлар

  • 26 Сен 2025
    МУКОФОТЛАР МУБОРАК!
    Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Ўқитувчи ва мураббийлар куни муносабати билан таълим-тарбия тизимида алоҳида ўрнак кўрсатган ходимлардан бир гуруҳини мукофотлаш тўғрисида"ги фармонига асосан тақдирланганлар орасида вилоятимизнинг бир…
  • 12 Сен 2025
    ИСТИҚЛОЛ БАЙРАМИ БОЛАЖОНЛАРГА ҚУВОНЧ УЛАШДИ
    Аждодларимизнинг азалий орзуси бўлган, баркамол авлоднинг истиқболига айланган Мустақиллик кунини ҳар қанча байрам қилсак арзийди. Халқимизнинг энг улуғ, энг азиз байрами - истиқлол айёми жорий…
  • 12 Сен 2025
    АРХЕОЛОГИК ВА МУЗЕЙ ТУРИЗМИ ЯНАДА РИВОЖЛАНАДИ
    Форум Андижон вилояти Марҳамат туманида «Кўҳна Довон сирлари» II археология туризм форуми бўлиб ўтди. Президентимиз топшириғи асосида Марҳамат тумани ҳокимлиги, “Мингтепа-маданий мерос» жамоат фонди, Яҳё…
Газетамизнинг янги сони сизга манзурми?
  • Ovozlar: (0%)
  • Ovozlar: (0%)
  • Ovozlar: (0%)
Jami ovozlar:
Birinchi ovoz:
Oxirgi ovoz:

Super User

Пойабзалингиз либосингизга мос ва ўзингизга қулай бўлсин

(12- сон) АЁЛЛАРГА ТАВСИЯЛАР

Ички гўзаллик билан йўғрилмаган ҳеч қандай ташқи хусн мукаммал бўла олмайди, деган эди улуғ француз адиби Виктор Гюго.

Дарҳақиқат, инсон ташқи қиёфасининг ўзига хослиги, нафақат, унинг такрорланмас шахсини, балки ички дунёсининг гўзаллиги, жозибасини акс эттиради. Кимки ташқи кўриниши, ўзини тутиши, равон ва маъноли нутқи, хушмуомала ҳамда меҳрибонлиги билан ўзининг ижобий қиёфаси    (имиж)ни ярата олса, шубҳасиз, ана шу инсонга омад эшиклари осон очилади.

Кишининг     ташқи кўриниши, кийинишида пойабзал ҳам муҳим роль ўйнайди. Айниқса, аёллар пойабзали ўзига қанчалик ярашиши, либосларига мослигига алоҳида эътибор қаратиши муҳимдир. Қуйида қандай пойабзал танлаш ҳақида айрим мулоҳазаларни айтиб ўтамиз.

Пойабзални, аввало, кийиниш услубингизни тўлдириб турувчи восита, деб билинг. Классик ва жиддий кўринишдаги кос-тюм билан пошнаси 10 сантиметрдан баланд бўлмаган "лодочка" (илгаксиз очиқ туфли) кийган маъқул. Ҳеч қачон урфдан қолмайдиган, ингичка пош-нали туфли ҳар қандай аёлни гўзал           кўринишига ёрдам беради.

Кроссовка эса шим ёки спорт кийимлари билан кийилади. Кийилган пойабзалнинг либос билан бир хил рангда бўлиши ёки либос билан бир турдаги матодан тайёрланганлиги (масалан, чарм, замш ва ҳакозо) ҳам жуда муҳимдир. Пойабзал харид қилишда унинг сифатига ҳам алоҳида эътибор қаратиш лозим. Унинг сифатини эса қайси материалдан тайёрлангани белгилайди. Тажрибадан келиб чиқиб айтиш мумкинки, чарм пойабзаллари энг сифатлиги саналади. Ҳақиқий чарм сиқиб кўрилганда иссиқ, синтетика эса совуқ бўлади.

Очиқ босоножкани оёғининг юзаси кенг аёллар киймагани дуруст, уларга товони ёпиқ ва тумшуғи очиқ босоножкалар ярашади. Тагчарми у қадар сифатли бўлмаган енгил оёқ ки-йими - "сандалет" эса узоқ     давом этадиган сайрларга     кийилади. Пошнали туфли аёлни назокатли, гўзал ва хушбичим кўрсатади. Аммо бу кўриниш соғликка зиён етказишини ҳам унутмаслик лозим. Доим баланд пошна кийиш гавдани тутишни ўзгартиради, тана оғирлиги, асосан, оёқнинг олди қисмига тушади. Натижада мускулларнинг меъёрида ишлаши бузилади. Мунтазам баланд пошнали оёқ кийимларда юрган аёлларда оёқ томирларининг юзага чиқиб қолиши, яъни варикоз касаллиги кузатилади. Яъни, бунда оёқ панжасига оғир юк тушади. Вақт ўтиши билан бармоқларнинг болишчалари оғрийдиган бўлиб қолади. Айниқса, тўладан келган аёлларга баланд пошнали туфли кийиш тавсия этилмайди. Уларга учи тўмтоқ ва пошнаси кенг туфли тавсия этилади. Қора, кўк ва тўқ яшил ранглардаги замш туфлилар тўла оёқларни очиқ рангдаги туфлиларга қараганда хушбичимроқ кўрсатади.

Ҳар бир аёлнинг доимий, яъни ишга, турли жойларга борганда, шунингдек, байрам ва тўй-тантаналарда кийиладиган туфлилари бўлиши мақсадга мувофиқдир. Шунда пойабзаллардан узоқроқ муддат фойдаланиши, ҳар қандай даврага мос бўлиб ўзини эркин тутиши, энг асосийси, бу унинг юксак дид соҳибаси эканлигини кўрсатади.

 

Нигора ЎРМОНЖОНОВА  тайёрлади.

 
 

ЮКСАК МАНЗИЛЛАР САРИ

Марҳамат тумани халқ таълими муассасалари фаолиятини методик таъминлаш ва ташкил этиш бўлимига қарашли 3- давлат ихтисослаштирилган мактаб-интернатимизда ёшларга пухта билим бериш ва тарбиялаш борасидаги ишлар намунали ташкил этилган.

Зиммасидаги масъулиятли вазифани сидқидилдан адо этиб келаётган жамоамиз 2013-2016 йилларда салмоқли натижаларни қўлга киритди. Хусусан, ўқитувчи ва ўқувчиларимиз туман, вилоят, республика миқёсидаги турли тадбирлар, беллашувлар ва фан олимпиадаларида фаол иштирок этиб келмоқда. 

Айниқса, ўтган ўқув йилида таълим масканимизда ўқув тарбия борасида эътиборга молик ишлар амалга оширилди. Фаолиятимизнинг барча йўналишлари бўйича эришилган натижаларга асосан муассасамиз республикадаги умумтаълим мактаблари орасида 13- ўринни эгаллаганлиги бизни қувонтиради, янада фаол ишлашга ундайди. Жумладан, билимлар беллашувининг вилоят босқичида 14 нафар ўқувчимиздан 10 нафари 2- ва 3- ўринларни,  2 нафар  ўқувчимиз эса  билимлар беллашувининг республика босқичида қатнашиб, фахрли 2- ўринни эгаллаганлигини алоҳида эътироф этишим жоиз. Бу натижалар замирида Н. Акрамов, З. Зулфиева, К. Аминжонов, М. Усмонова, З. Сулаймонова каби педагогларимизнинг заҳматли меҳнати мужассам. Шунингдек, физика фани ўқитувчилари Ю. Эргашева, З. Сулаймонова, рус тили фани ўқитувчиси М. Усмонова, география фани ўқитувчиси М. Ўриноваларнинг ўз устида ишлаши натижасида 2014-2016 ўқув йиллари мобайнида педагогларимизнинг оммалашган дарс ишланмалари ва ўқитиш бўйича методик тавсиялари вилоят ва республика миқёсида алоҳида эътироф этилди. Қувонарлиси, рус тили фани ўқитувчиси          Г. Қамчиева "Юрмала кўзи" халқаро педагогик маҳорат кўрик-танловида "Замонамиз ўқитувчиси қандай бўлиши керак?" мавзусидаги ижодий иши билан қатнашиб, жорий йилнинг куз ойида Россиянинг Юрмала шаҳрида бўлиб ўтадиган танловда иштирок этиш  ҳуқуқини қўлга киритди.

   Мактаб-интернатимизда фаолият олиб бораётган "Маҳорат мактаби"да физика, математика, рус тили, иктисод, география, информатика фанлари бўйича намунали ишлар олиб борилмокда.

Жорий ўқув йилида ҳам жамоамиз бор имкониятлари, билим ва иқтидорларини ишга солиб меҳнат қилишга бел боғлаганлар. Зеро,  келажак  авлодни тарбиялаш йўлида юксак манзилларни кўзлаб меҳнат қилиш ҳар биримизнинг муқаддас бурчимиздир.

Маҳфузахон ЎРИНОВА,

Марҳамат туманидаги 3- ДИМИ директори. 

ТАДБИРКОР АЁЛЛАРИМИЗ КЎПАЙСИН

2010 йилдан буён "Ҳунарманд" уюшмасининг туман бўлимига раҳбарлик қилиб келаман. Уюшмамизнинг 153 нафар аъзоси ҳунармандчиликнинг турли йўналишларида фаолият юрутмоқда. Айниқса, тиришқоқ ва изланувчан ҳунарманд қиз-аёлларимиз фаолияти нафақат туманда, балки вилоят ва республикада ҳам эътироф этилаётгани қувончлидир. Айни кунда уюшма қошида компьютер хизмати ташкил қилиб, 5 нафар коллеж битирувчиларини иш билан таъминлашга эришдик. Бундан  ташқари, компьютер ўрганувчилар учун ўқув маркази фаолиятини ҳам йўлга қўйдик.

Уюшмамиз аъзолари эришаётган ютуқлардан қувонмаслик мумкин эмас. Иқболой Исроилова қўли гул чеварлардан. Аёллар ва эркаклар либосларини тикиб, ички бозорда аллақачон ўз харидорларига эга бўлди. 2014 йилда фаолиятини кенгайтириб, туман марказида "Иқболой жилоси" тикув цехи очиб, 10 та янги иш ўрни яратди. Яна бир тикувчи Ҳилола Рустамованинг "Ҳилола" тикув цехи фаолияти ҳам анча самарали. Уюшма аъзоларидан Мавжуда Ваҳобова тумандаги Қорабоғиш маҳалла фуқаролар йиғинида тикувчилик цехи ташкил қилиб, коллеж битирувчиларидан 6 нафарини иш билан таъминлади. Ҳозирда бу цехда аёллар ва эркаклар мавсумий либослари, мактаб формалари тикилиб, аҳолига тақдим қилинмоқда. Шунингдек, Марҳамат агросаноат касб-ҳунар коллежи битирувчиси Матлуба Муҳаммаджонова миллий ҳунармандчилик йўналишида фаолият олиб бориб, тўн, чопон, кўрпа-тўшак тикиб эътиборга тушди. У "Ташаббус-2016" кўрик-танловининг вилоят   босқичида "Энг яхши ҳунарманд" номинацияси ғолиби бўлганлиги уюшмамиз ютуғи, десам муболаға бўлмайди. Шу ўринда сунъий гулдаста, бисерлардан сунъий дарахтлар, турли гул ва манзаралар ясаб, тумандаги умумтаълим мактаблари ва мактабгача таълим муассасаларига тақдим этиб, ҳунармандчиликда ўз ўрнига эга бўлиб бораётган ёшлардан Мавжуда Бурхонованинг ишларини алоҳида таъкидлаб ўтиш лозим.

Аёл  жамият ҳаётининг ҳар соҳасида фаол бўлиши керак. Бунинг учун хотин-қизларимиз иқтидорларини, қизиқишларини юзага чиқариш, қўллаб-қувватлаш муҳимдир. Шундагина орамизда илғор, тадбиркор аёлларимиз сафи янада кўпаяди.

Намунахон ҚУРБОНОВА,

"Ҳунарманд" уюшмаси туман бўлими раҳбари.

СОFЛОМ БОЛА - ЮРТ БОЙЛИГИ

(39- СОН)

Жорий йилнинг "Соғлом она ва бола йили" деб аталиши биз шифокорларга ҳар қачонгидан ҳам катта масъулият юклайди. Йил номланишининг ўзиёқ мамлакатимизда оналар ва ёш авлод саломатлигига алоҳида эътибор қаратилишини белгилайди. 

Ўткирбек Имомов раҳбарлик қилаётган Марҳамат тумани тиббиёт бирлашмаси тасарруфидаги кўп тармоқли марказий поликлиника ва 27 та қишлоқ врачлик    пунктларида фаолият юритаётган жами 1971 нафар тиббиёт ходимининг 1586 нафарини хотин-қизлар ташкил қилади. Бугунги кунда ушбу тиббиёт муассасалари томонидан аёллар, хусусан, она ва бола саломатлигини мустаҳкамлаш, аҳоли ўртасида соғлом турмуш тарзини шакллантириш борасида эътиборга молик ишлар амалга оширилмоқда.

Туманимизда истиқомат қилаётган 43556 нафар фертиль ёшидаги аёллар, 11217 нафар ўсмирлар, 45126 нафар болалар доимий назоратимизда. Улар чуқурлаштирилган тиббий кўрикдан ўтказилиб, аниқланган касалликлар бўйича соғломлаштиришга жалб қилинди. Бу борада Гар-гар, Ибн Сино, Полвонтош, Шукурмерган қишлоқ врачлик пунктларида амалга оширилаётган ишларни намуна сифатида кўрсатиш мумкин. Бундан ташқари, жорий йилда ўтказилган "Ҳеч ким меҳр ва эътибордан четда эмас!" деб номланган тиббий кўрикларда тумандаги 326 нафар 2- жаҳон уруши қатнашчилари ва уларга тенглаштирилганлар, якка-ёлғизлар, ногиронлар ва ижтимоий касалликлари бор беморлар республиканинг етук мутахассислари томонидан бепул тиббий кўрикдан ўтказилди ва зарур тавсиялар берилди. Айни кунга қадар қишлоқ врачлик      пунктларининг моддий-техника базасини мустаҳкамлаш борасида  "Соғлом она ва бола йили" Давлат дастури доирасида тумандаги таъмирга муҳтож 4 та - Бобохуросон, Давкар, Қовунчи ва Кўтарма қишлоқ врачлик пунктларини таъмирлаш учун 105 млн. сўм бюджет ҳамда 41 млн. сўм ҳомийлик маблағлари сарфланиб, улар тўла таъмирдан чиқарилди.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2015 йил 1 декабрдаги "Қишлоқ врачлик пунктларининг патронаж тиббиёт ҳамшираларини моддий рағбатлантиришни кучайтиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги қарори ижросини таъминлаш борасида жорий йилнинг биринчи ярмида ўзига бириктирилган оилаларни патронаж хизматининг барча йўналишлари билан тўлиқ қамраб олган, ўз ҳудудида аҳолининг касалланиш даражасини камайтиришга, айниқса, болалар ва оналар ўлимига барҳам беришга эришган, фаолиятида ижобий натижаларни қўлга киритиб, намунали иш олиб бораётган 64 нафар патронаж ҳамшираси моддий рағбатлантирилди.

Тиббиёт бирлашмасига 2015-2016 йиллар давомида "Саломатлик-3" лойиҳаси доирасида 30 дан ортиқ 150 миллион сўмлик замонавий тиббий асбоб-ускуналар келтирилди. Буларнинг барчаси туманимиз аҳолиси саломатлигини муҳофаза қилиш, оналар ва болалар соғлигини мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда.

Барнохон РАҲИМОВА,

Марҳамат тумани тиббиёт бирлашмасининг қишлоқ врачлик пунктлари фаолияти бўйича координатори. 

АЁЛ - ЖАМИЯТ КЎРКИ

Мамлакатимизда муҳтарам юртбошимиз раҳнамолигида хотин-қизларнинг ижтимоий фаоллигини ошириш, жамиятдаги мавқеини юксалтириш, ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилишга алоҳида эътибор қаратилмоқда.

Жорий йилнинг "Соғлом она ва бола йили" деб аталиши миллатимиз давомчилари - оналарга ҳамда келажагимиз эгалари бўлган ёш авлодга бўлган эътибор ва ғамхўрликнинг ёрқин намунасидир. Бу борада барча жойларда бўлгани каби Марҳамат туманида ҳам ижобий ишлар амалга оширилмоқда.

Айни кунда тумандаги 133 та корхона, ташкилот, муассасаларда бошланғич хотин-қизлар ташкилотлари самарали фаолият юритмоқда.  Тумандаги 48 та маҳалла фуқаролар йиғинларида "Ораста қизлар давраси", 44  умумтаълим мактаби ва 6 та коллежда "Ораста қизлар", 19 та мактабгача таълим муассасасида "Зумрадойлар давраси" тўгараклари мунтазам ишлаб турибди.

Хотин-қизларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, уларнинг бандлигини таъминлаш бўйича ҳам зарур ишлар олиб борилмоқда. Жорий йилда туман хотин-қизлари учун 904 та янги иш ўрни яратиш режалаштирилган бўлиб, шу кунгача 796 нафар қиз-аёлларимизнинг ҳамда жорий йилда 6 та касб-ҳунар коллежларини тамомлаган бир минг нафарга яқин битирувчи қизларнинг 51 фоизи иш билан таъминланди.

Туманимизда аёллар, хусусан, оналар ва болалар саломатлигини, тиббий муассасаларнинг моддий-техника базасини мустаҳкамлашга ҳам алоҳида эътибор қаратилмоқда. Тумандаги 27 та қишлоқ врачлик пунктлари, маҳалла фуқаролар йиғинлари қошидаги "Саломатлик" секторлари фаолияти самарадорлиги оширилаётгани ўзининг ижобий натижаларини бермоқда. "Саломатлик кунлари", "Саломатлик ҳафталиги" доирасида болалар ва аёллар, кексалар, ногиронлар, ҳомиладорлар ва фертиль ёшидаги аёллар чуқурлаштирилган тиббий кўрикдан ўтказилди. Кўрик давомида турли экстрагенитал касалликлар аниқланган беморлар соғломлаштиришга жалб этилди. Амалга оширилган бу каби тадбирлар хотин-қизлар ўртасида турли хасталикларга чалиниш, ногиронликни келтириб чиқарувчи ҳолатларнинг кескин камайишига хизмат қилмоқда.

Ўтган давр мобайнида хотин-қизларнинг ижтимоий ҳаётдаги фаоллигини ошириш, жамиятдаги ўрнини  мустаҳкамлаш борасида кенг кўламли ишлар амалга оширилди. Хусусан, туманимизда тадбиркорлик йўналишида фаолият олиб бораётган қиз-аёлларимиз сафи йилдан-йилга кўпаймоқда. "Ҳунарманд" уюшмаси туман бўлими раҳбари Намунахон Қурбонова бошчилигида бу борада ибратли ишлар амалга оширилмоқда. "Эл-юрт ҳурмати" ордени соҳибаси, устоз педагог Хайрихон Эгамбердиеванинг илғор педагогик технологиялари асосидаги дарс ишланмалари нафақат туманимизда, балки вилоят миқёсида оммалашди. Дукчи Эшон маҳалла фуқаролар йиғинининг диний маърифат ва маънавий аҳлоқий масалалар бўйича маслаҳатчиси Иродахон    Турғунбоева "Энг намунали диний маърифат ва маънавий аҳлоқий тарбия масалалари бўйича маслаҳатчи" кўрик-танловини туман босқичида ғолиб бўлиб, вилоятда фахрли 2- ўринни эгаллади. Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш, истеъдодларини юзага чиқариш борасида ҳам кенг кўламли ишлар олиб борилмоқда. Омадой Алиқулованинг спортнинг оғир атлетика тури бўйича эришаётган ғалабалари, Эргашой Жўраева, Эъзоза Обиджонова ва Зулхумор Орифжоноваларнинг адабиёт соҳасидаги ютуқларини алоҳида эътироф этиш лозим.

Мухтасар қилиб айтганда, барча эзгу ва хайрли саъй-ҳаракатлар хотин-қизларимизнинг жамиятдаги нуфузини юксалтириш, уларни қўллаб-қувватлаш, турмуш фаровонлигини ошириш, сиёсий, маънавий, ҳуқуқий билимларини бойитишга қаратилгандир. Бу ишларни амалга оширишда қўмитамизга туманимизнинг фаол аёлларидан Оминахон Иброҳимова, Маҳфузахон Ўринова, Замирахон Худоёрова, фахрийлардан Шавкатой Аҳмедова, Хайрихон Эгамбердиевалар яқиндан ёрдам бериб келмоқдалар.

Юртимиз тараққиёти,  халқимиз турмуш фаровонлигини ошириш, келажак авлодни маънан ва жисмонан етук қилиб тарбиялашда аёлларнинг ўрни беқиёс. Шу маънода туманимиз хотин-қизлари ҳам ана шу йўналишдаги ишларни юқори даражага кўтаришда янада фаол иштирок этадилар.

 

Маъмурахон СОТВОЛДИЕВА,

Марҳамат тумани ҳокими ўринбосари, туман хотин-қизлар қўмитаси раиси.

МУКОФОТЛАР МУБОРАК ҚАДРЛИ ОПА-СИНГИЛЛАР!

Ўзбекистон Республикаси мустақиллигининг йигирма беш йиллиги муносабати билан турли соҳаларда самарали меҳнат қилаётган бир гуруҳ юртдошларимиз Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонига асосан турли унвон, орден ва медаллар билан тақдирландилар. Улар орасида бир гуруҳ андижонлик опа-сингилларимиз ҳам бор. Улар қуйидагилар:

"Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган халқ таълими ходими" унвони билан:

Умарова Дилфуза Исмоиловна - Жалақудуқ туманидаги 1- умумий ўрта таълим мактабининг кимё ва биология фанлари ўқитувчиси.

"Дўстлик" ордени билан

Қорабоева Момахон - Шаҳрихон туманидаги "Бувайда" маҳалла фуқаролар йиғинининг диний маърифат ва маънавий-аҳлоқий тарбия масалалари бўйича маслаҳатчиси.

"Шуҳрат" медали билан

Аталиқова Хаитхон - Андижон шаҳри (100 ёшдан ошган).

Жабборова Ўғилхон Мухтаралиевна - Олтинкўл туманидаги "Сафаробод" маҳалла фуқаролар йиғини раиси.

Каримова Меҳринисо Сайфутдиновна - "Соғлом авлод учун"  халқаро хайрия фондининг Асака тумани таянч пункти директори.

Ҳайдарова Хайринса Хўжамбердиевна - Балиқчи туманидаги "Антекс" масъулияти чекланган жамияти оператори.

Мамажонова Махпиратхон - Асака тумани марказий маданият ва аҳоли дам олиш маркази "Асака" халқ театри режиссёри.

"Жасорат" медали билан

Тўхтаева Дилфуза Мамасолиевна - Андижон шаҳридаги ҳунарманд-тикувчи.

ОИЛАДА ЭРКАКНИНГ ВАЗИФАЛАРИ

Эркаклар оиланинг устунларидир. Уларнинг топгани баракадан дарак, борликлари эса оила мустаҳкамлигининг, бардавомлигининг асосидир. Шу ўринда уларнинг зиммасига ўз оиласи билан боғлиқ қатор вазифалар ҳам юкланган. Улардан бири аҳли аёлига маҳр бермоқликдир.

Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло "Нисо" сурасида маҳрни совға сифатида кўнгилдан чиқариб беришга буюради: Маҳр - хотиннинг эрнинг зиммасидаги молиявий ҳақи бўлиб, никоҳ ақди боғланиб, эр-хотин шаърий хилвати саҳиҳада бўлганларидан сўнг беришлик вожиб бўлади. Аммо оятнинг давомида баён қилинишича, хотин ўз хоҳиши билан маҳрдан кечса, эркак бемалол истеъмол қилиши мумкин.

Эрнинг яна бир муҳим вазифаси оиланинг моддий таъминотини адо этишдир. Ҳаким ибн Муовияал-Қушайрий (р.а.) отасидан ривоят қилади: "Эй Аллоҳнинг расули, хотинларнинг унда (эрнинг зиммасида) нима ҳақи бор?" деб сўрадим. Жаноб Муҳаммад (с.в.): "Қачон овқатлансанг, унга ҳам едиришинг, қачон кийинсанг, уни ҳам        кийинтиришингдир. Юзга урмагин, ҳақорат қилмагин ва уйдан бошқа жойда айро қилма!" дедилар (Абу Довуд айтади: ""Ҳақорат қилмагин" дегани - "Аллоҳ сени қабиҳ қилсин" деб айтмагин демакдир").

Нисо сурасида баён қилинишича, эрга итоат қилмаган аёлга аввал насиҳат қилинади, насиҳат фойда бермаса, жойни аоҳида қилиб ётилади. Уламоларимизнинг шарҳларига кўра, ушбу ҳадиси шарифдаги "уйдан бошқа жойда айро қилма!"    дейишдан мурод насиҳат кор қилмаган аёл билан жойни алоҳида қилганда ҳам бир уйдан бошқа уйда бўлмаслиги керак. Аксинча, бу ҳолатда хотинининг ўзини ёлғиз ташлаб, бошқа уйга чиқиб кетишга эрнинг ҳақи йўқ деганидир.

Амр ибн Аҳвас (р.а.)дан ривоят қилинишича, жаноб Расулуллоҳ (с.а.в.) Ҳажжатул Вадоъдаги машҳур хутбаларида жумладан, эркакларга қарата шундай деганлар: "Огоҳ бўлингларки, уларни сизларнинг устингиздаги ҳақлари - уларга кийим-кечак ва озиқ-овқатни чиройли қилиб қўймоқларингиздур!"

Мазкур ҳадиси шарифдан кўринадики, хотинларни нафақат кийим ва овқат билан таъминлаш, балки бу иккисини чиройли қилиб қўйиш керак экан. Аммо бугунги кунда шундай бир-бирига зид ҳолатлар борки, нима дейишга ҳайрон қоласан. Шундай эркаклар бор - аксарият ҳолатда кўчада овқатланади. Бироқ ўзи тансиқ таомларни истеъмол қилиб юрган одам оиласининг ейиш-ичишига у қадар эътибор бермаётган айрим кимсаларнинг борлиги динимиз, миллатимизнинг тартиб-тамойилларига у қадар тўғри келмайди. Ҳар бир киши оиласининг қозонидан ҳам хабар олиб туриши шарт.

Кийимни ҳам шунчаки кийим билан таъминлаш демасдан чиройли қилиш жумласи ишлатилиши ҳам эътиборга молик. Бундан икки маънони тушуниш мумкин. Бири имкон даражасида эл қатори кийинтириш. Иккинчиси эса шариатга, миллатимиз одоб-аҳлоқларига мувофиқ бўлган кийим билан таъминлаш.

Эркак киши оилада бошлиқ экан, ҳар соҳага эътибор бериши керак. Албатта, бу борада жуда бачканалашиб кетиш ҳам эркакнинг  ҳурматга путур етказади, аммо бугунги кунда кийим масаласи шунчаки майда-чуйда эмас, балки жамият муаммоси, миллат ташвишидир.

Барча моддий таъминотлар, жумладан, уй-жой билан таъминлаш, бемор бўлганда дори-дармон олиб бериш, шифокорга кўрсатиш кабилар ҳам эрнинг зиммасидаги вазифалардир. Яна "бугунги кун" иборасини ишлатишга мажбур бўламиз. Хуллас, бугунги кунда келин-куёв ота-онанинг уйидан бошқа уйга чиқишига тўғри келса, айрим хонадонларда хотин томон кўпроқ харажат қилгани кўзга ташланади. Албатта, баҳамжиҳатлик ҳам ёмон эмас, лекин эркакнинг тан-жони соғ бўлсин, топганига барака берсин, қайнотасининг маблағи эвазига қурилган уйга муҳтож қилмасин.

Шунингдек, аёли касал бўлса, отасининг уйига олиб бориб қўйиш ҳолатлари ҳам кўпаймоқда. Соғлик пайтида уйдами, томорқадами, даладами ишлатиб, камига бозорга чиқариб, бетоб бўлиб ишга ярамай қолганида, парваришга муҳтож бўлиб турганда, ота уйига олиб бориб қўйиш, ортидан хабар олмаслик, меҳнатга ярайдиган бўлганда, келиб олиб кетишлик - ғурури, орияти бор ўғил боланинг иши эмаслигини унутмаслигимиз керак.

Булардан ташқари, эркак хотинга нисбатан ҳар томонлама эътиборли бўлиши керак. Бир умрлик турмуш ўртоғи сифатида ҳаёт йўлида аёлидан маъқул кўрган ҳолатини ўзи ҳам аёлига раво кўриши лозим. Чунки шариатимиз кундалик ишларга ҳам, шахсий ҳолатларга ҳам беэътибор бўлмаган. Ибн аббос (р.а.) : "Хотиним мен учун қандай зийнатланса, мен ҳам хотиним учун шундай зийнатланаман" деганлар.

Хотинга бепарволик жамиятнинг катта муаммоларига сабаб бўлиши мумкин. Оиладаги жанжалларнинг сабабларидан бири ҳам шу. Чунки аёлнинг эркакда моддий ҳақи бўлганидек, шахсий ҳақлари ҳам мавжуддир. Тажрибалар, ҳаётий исботлар шуни кўрсатадики, эрга итоатсизликнинг катта сабабларидан бири ҳам аёлига бепарволик ортидан келиб чиқади.

Эркакларнинг оила устуни бўлиши билан бирга, моддий ва маънавий таъминотчиси бўлишлигини истаймиз. Уларни бу йўлда Яратганнинг Ўзи собит айласин. Эркакларимиз оиласи олдидаги бурч ва вазифаларини бекаму кўст адо этишларида Яратганнинг ўзи мададкор бўлсин.

Улуғбек қори ЙЎЛДОШЕВ, Асака тумани.

КУЗ ҲАДЯЛАРИ

кечинма

 Куз... Хаёл қатларини ҳар қаёққа учириб, олис-олис хотираларни қувалаб етолмаётган туйғулар манзили у...

Қадамлар остида аста шитирлаётган япроқлар нимадир демоққа чоғланаётгандек гўё. Уларни тингламоққа ошиқаман. Секин-аста тўкилмоққа, хазонга айланмоққа кўникаётган дарахтлар либосларига ачиниб боқади нигоҳлар. Уларда сўнгсиз саволлар намоён.

Осмонинг кўзларини ёшлаган нима у? Ёмғирини аямай қуяётган фалак нимадан безовта? Бунчалик хавотирнинг сабаби не? Ёмғир-ла тиллашиш умиди тинч қўймайди. Саволларга жавоб топмоқ бунчалар мушкул...

Куз хаёллари шунчалар сокин. Сукунат фасли у...

Шилдираб оқаётган анҳор суви кечагина бирам ёқимли, муздек нафаси хуш этарди вужудни. Бугун эса наҳордаёқ жунжиктирувчи зилол сув ҳам эътиборни тортолмай ҳалак. Куздан ранжийди гўё.

Кечагина хувиллаб ётган мактаб ҳовлисидаги қий-чувдан баҳри дил очилади. Ўқишга интиқ болакайлар, йигит-қизларнинг нигоҳида илмга ташналик, дарсларга соғинч балқийди. Устозалар бағрига отилаётган кичкинтойлар ҳавасни тортади.

Кузнинг бу каби тортиқларини суймай бўлмас...

Эргашой Жўраева, Марҳамат тумани.

САМИМИЙ ТУЙFУЛАРГА ЙЎFРИЛГАН КИТОБ

янги китоб

Шеърият, адабиётга меҳр қўйган инсон қайси соҳада фаолият кўрсатмасин, у ҳамиша ижод билан ошно бўлади. Яқинда балиқчилик бир гуруҳ ижодкорларнинг ижод намуналари жамланган тўплам китобхонлар ҳукмига ҳавола этилди.

"Чинобод чироқлари" деб номланган ушбу китобга Балиқчи туманида яшаб, ижод қилаётган бир гуруҳ ижодкорларнинг асарлари киритилган.  Унга адабиёт ихлосмандларига таниш бўлган Ҳакимжон Йўлдошев, Абдураҳим Назаров, Алижон Ҳасанов, Анваржон Қамбаров, Жўрабек Латипов Шаҳобиддин Шаробиддинов, Аҳмаджон Мамажонов, Нурматжон Исмонов, Эргашали Қўчқоров, Аҳмаджон Исмонов, Зуҳриддин Исмоил, Ўриной Акбарова, Яйрахон Халилова, Барнохон Ҳайдарова, Насибахон Каримова, Шокиржон Маҳмудов, Икромжон Орзиқулов сингари ижодкорларнинг Ватан, ота-она, ишқ-муҳаббат, дўстлик, самимий туйғулар тараннум этилган мақола, ҳикоя ва шеърлари киритилган. Уларда инсонийлик, меҳр-оқибат, висол ва ҳижрон, яхшилик ва эзгулик кечинмалари ўз хос тарзда ифодасини топган.

"Чинобод чироқлари" тўпламига киритилган асарлар сиз азиз ўқувчиларни бефарқ қолдирмайди, деб умид қиламиз. Шу боис, ушбу китоб билан танишиб, ундан баҳраманд бўлинг. Муаллифларга эса ижодий баркамоллик тилаб қоламиз.

 

"Иқбол" газетаси  таҳририяти.

СИЗ ҲАМИША БИЗ БИЛАН БИРГАСИЗ

мамлакатимиз биринчи Президенти Ислом Каримов хотирасига

      Халқимиз бошига тушган оғир жудоликни хали-хали унута олмаяпти. Мана неча кундирки, мен ҳам шу юртнинг оддий бир фуқароси сифатида миллатимиз отасининг вафоти учун дил нолаларимни айтиб, ёзиб тугата олмаяпман.

 Она юрт -Ўзбекистоним буюк сардоридан, йўлбошчисидан айрилди, шу юртнинг ҳар бир фуқароси фироқдан нола чекади. Бугун ёзаётганларим қалб сиёҳи билан битилмоқда, қуёш сўнгандек гўё.

Буюк даҳоларга бешик бўлган ўзбек тупроғида даҳоларнинг давомчиси сифатида Ислом бобомиз яшаб ўтди. Унинг ҳаёт йўли ёруғ юлдуз каби халқи, юрти йўлини нафақат ёритди, балки янада нурафшон йўлларга бошлади. Шу боис ҳам у улуғ зот қалбимиз тўридан, юрагимиз тубидан жой олди. Бу инсон, у киши амалга оширган улуғвор ишлар ҳақида шунчаки гапириш мумкин эмас. Ул зотнинг уммондек қалби, теран тафаккури, гўзал ва такрорланмас нотиқлик санати бугун барча-барчанинг онг-шуурига сингиб кетган.  Юртбошимиз ҳар соҳанинг раҳнамоси, ҳар бир оиланинг ғамхўри, ҳар бир боланинг меҳрибон отаси, ҳар бир инсоннинг суянган, ишонган дўсти эди.

Қанийди, ҳозир ҳаёт бўлганингизда эди озод, обод, гўзал ва бетакрор муқаддас ватаним ҳақида мадҳия ёзиб сизга юборган бўлардим. Сизга ўқувчилармизнинг ютуқларини айтиб мақтанар эдим. Азиз юртбошим! Биз педагогларга, ёш авлодга яратиб берган кенг имкониятларингиз учун Сизга раҳматлар айтаман, Сиздан умрбод миннатдорман.

"Дунё иморатлари ичида энг буюги мактаб бўлса, касблар ичида энг улуғи, энг шарафлиси ўқитувчилик, мураббийликдир" деган  пурҳикмат сўзларингизга жавобан , сиз шу мактабларнинг энг гўзали, энг мукаррами бўлмиш мазмунли умр, ибрат мактабини яратганингизни, шу мактабнинг энг ардоқли, билимдон, меҳриуммон устози эканлигингизни сизга такрор ва такрор айтаман.

Юрти учун, халқи учун

Меҳнат қилди тиним билмай.

Улар тузган мустақил юрт

Озод, обод замин бўлди.

Ўз дардидан халқ дардини

 Устун қўйган инсон учун

Жаннатнинг боғларидан

Гўзал жойлар тайин бўлди.

Улуғ юртбошим! Сизга алвидо дея олмаймиз, чунки сиз ҳамиша биз билан биргасиз, кўзлари порлаб, юраги ҳапқириб турган ўзбекнинг ҳар бир боласи,  менинг болаларим деган фарзандларингиз билан биргасиз. Сиздан айрилиш, сизни йўқотиш бахтимизни кемтик қилди. Сиздек доно, донишманд, фидоий юртбошимизнинг борлиги, сиз бошлаб берган нурафшон йўлнинг борлиги бахтимиз эди...

Азиз юртбошим! Сизга ваъда берамиз: "Фарзандларимиз биздан кўра билимли, кучли, доно ва албатта, бахтли бўлишлари шарт " деган ўгитларингиз дилга тугиб, мактаб остонасига қадам қўяр эканмиз, сизнинг ҳар бир ўгитингиз, пурмаъно сўзларингизга амал қиламиз, ният ва орзу-умидларингиз рўёби учун астойдил меҳнат қиламиз.    Ишонамизки, ўзбек ёшлари Сиз айтганингиздай, дунёдаги энг бахтли, доно ва билимдон ёшлар бўлади.

Зулфизар ЭШОНОВА,

Марҳамат туманидаги  27-умумтаълим мактабининг она тили ва адабиёти фани ўқитувчиси.