Мутахассис минбари

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 25 декабрдаги “Маҳалла институтининг жамиятдаги ролини тубдан ошириш ва унинг аҳоли муаммоларини ҳал этишда биринчи бўғин сифатида ишлашини таъминлашга қаратилган чора-тадбирлар тўғрисида”ги фармонига асосан, маҳаллалар бошқарув ходимларининг сони “солиқчи” ва “ижтимоий ходим” қўшилиши ҳисобига 5 тадан 7 тага кўпайди.

Мамлакатимизда маҳалла халқ билан давлат ўртасидаги “кўприк” вазифасини амалга оширувчи мустақил ва халқчил тузилмага айлантирилди.

Маҳалланинг ўзида 60 дан ортиқ масала ҳамда 64 турдаги “Маҳалла еттилиги”нинг коллегиал қарорлари асосида кўрсатиладиган ижтимоий ёрдам ва ажратиладиган субсидиялар рўйхати белгиланди.

Ижтимоий ёрдам кўрсатиш ва субсидия ажратиш бўйича ҳужжатларни “маҳалла еттилиги”га кўриб чиқиш учун ҳоким ёрдамчиси, хотин-қизлар фаоли ва ёшлар етакчиси тайёрлайди ва киритади.

Мавжуд ижтимоий-иқтисодий муаммоларни бартараф этиш борасида “маҳалла еттилиги”нинг ўзаро ҳамкорлик механизмлари қуйдагича шакллантирилган.

Ø Аҳоли, жумладан уюшмаган ёшлар бандлигини таъминлаш борасида;

Ҳоким ёрдамчиси - Ҳар ойда камида 10 нафар ишсизнинг бандлигини таъминлаш чорасини кўради (субсидия ва кредитлар ажратиш);

Хотин-қизлар фаоли - Ҳар ойда камида 5 нафар хотин-қизларни тадбиркорлик, касаначилик ва ҳунармандчиликка жалб қилади;

Ёшлар етакчиси –“Ёшлар бандлиги дастури” доирасида ишсиз ёшлар ва мактаб битирувчилари бандлигига кўмаклашади.

Ø Жиноят содир этганлар, профилактик ҳисобда турувчилар ва нотинч оилалар билан ишлаш борасида;

Хотин-қизлар фаоли - ҳар ойда бир маротаба жазони ижро этиш муассасаларидан қайтган ва профилактик ҳисобда турган хотин-қизлар хонадонидаги муаммони ўрганади, тазйиқ ва зўравонлик ҳолатларини аниқлайди ва профилактика инспекторига хабар беради, низоли оилаларнинг 5 тасини соғлом турмуш тарзига қайтаради;

Профилактика инспектори - Жиноят содир этган шахслар ва профилактик ҳисобда турувчилар билан манзилли ишлашда мутасадди ташкилот ва идоралар вакилларини жалб этади;

Ёшлар етакчиси - Профилактика инспектори билан биргаликда ҳуқуқбузарлик содир этишга мойиллиги бўлган вояга етмаганлар билан тизимли, индивидуал иш олиб боради.

Ø Уй-жой таъмири ва уй-жойга муҳтож оилалар билан ишлаш борасида;

Маҳалла раиси - маҳаллада “Обод маҳалла”, “Обод кўча”, “Обод хонадон” мезонларини жорий этади, ҳар ойда бир маротаба ҳашар уюштиради, камида 2 та эҳтиёжманд оила хонадонида ҳашар ташкил этади;

Хотин-қизлар фаоли - хотин-қизларнинг муаммолари юзасидан давлат органлари ва ташкилотларга мурожаат қилади, оғир ижтимоий аҳволдаги хотин-қизларга ижтимоий-ҳуқуқий, психологик ва моддий ёрдам кўрсатишни ижтимоий ходим билан биргаликда, ҳар ойда камида10 нафар оғир ижтимоий аҳволдаги хотин-қизларга ижтимоий-ҳуқуқий, психологик ва моддий ёрдам кўрсатишни ташкил этади.

Ø Хорижга кетганларни қайтариш борасида;

Профилактика инспектори - Узоқ муддатга кетган шахсларнинг рўйхатини шакллантиради ва уларнинг оилалари билан манзилли ишларни ташкил этиш мақсадида “маҳалла еттилиги”нинг бошқа аъзоларига тақдим этади;

Ёшлар етакчиси - Ҳар ойда камида бир маротаба хориждаги ёш ватандошлар билан мулоқот қилиб, уларни Ватанга қайтариш борасида “маҳалла еттилиги”билан зарур чораларни кўради.

Ø Аҳоли мурожаатлари ва уларни ижобий ҳал этиш борасида

Маҳалла раиси - Давлат органлари вакилларини аҳоли муаммоларини ҳал этишга сафарбар этади, ҳар ойда камида 5 та давлат органлари вакилларини маҳалла Кенгашида ахборотини эшитади;

“маҳалла еттилиги” фаолиятига умумий раҳбарлик қилади, ҳар ҳафтада маҳалладаги “олтилик” ҳисоботини эшитади ва уларни ҳар бири ҳар ойда камида 10 тадан муаммоли масалаларни ҳал этишини назоратга олади.

Ҳудудда қонунчилик ҳужжатлари ижроси устидан жамоатчилик назоратини ўрнатади, таълим, тиббиёт, спорт, савдо, хизмат кўрсатиш қоидасига риоя этилишини назорат қилади, ҳар ҳафтада 1 маротаба ҳудуддаги ижтимоий соҳалар фаолиятини ўрганади.

Ø Ижтимоий ҳимояга муҳтож ва боқувчисини йўқотган оилаларга манзилли ёрдам кўрсатиш борасида

Ижтимоий ходим - оғир аҳволга тушган ва оғир аҳволга тушиш хавфи юқори бўлган шахслар ва оилаларни аниқлайди, уларга комплекс ёндашув асосида профессионал ижтимоий хизмат кўрсатиш ва ёрдамларни ташкил этади;

Ҳоким ёрдамчиси, ёшлар етакчиси, хотин-қизлар фаоли ва ижтимоий ходим - жисмоний шахсларни тегишли дафтарларга киритиш ва чиқариш ҳамда ижтимоий ёрдам кўрсатиш бўйича ҳужжатларни шакллантириб, “маҳалла еттилиги”нинг бошқа барча аъзоларига кўриб чиқиш ва қарор қабул қилиш учун киритади;

Қарорлар қабул қилинишида очиқлик, ҳаққонийлик, ижтимоий адолат ва шаффофлик тамойилларига риоя қилиниши учун “маҳалла еттилиги”масъул ва жавобгар бўлади.

“маҳалла еттилиги” аъзоларининг иш ҳақини асосий иш жойидан бериш тартиби сақлаб қолинган ҳолда KPI асосида баҳолаш натижаларидан келиб чиқиб, улар моддий рағбатлантирилиб борилади.

Шунингдек, фармонда “Маҳалла бюджети” тизими амалиётга жорий этилиши ҳам белгиланган.

1.   Маҳалла фаолиятини рақамлаштиришда;

Ҳоким ёрдамчиси, хотин-қизлар фаоли ва ёшлар етакчиси томонидан алоҳида юритилаётган тарқоқ платформалар ўрнига Маҳалланинг ягона платформасини жорий қилинади бунда;

платформага маҳалла аҳолиси саломатлиги кўрсаткичларини, оилавий шифокор ва ҳамширалар томонидан жойларда кўрсатилаётган патронаж хизматлари маълумотларини киритиш;

“Темир дафтар”, “Ёшлар дафтари” ва “Аёллар дафтари” платформаларини ўзаро интеграция қилиш ва бирлаштириш;

Платформани Персоналлаштириш агентлиги, Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги, Кадастр агентлиги, Солиқ қўмитаси, Ички ишлар вазирлиги, таълим вазирликлари базалари билан интеграция қилинади режалаштирилган.

2.   Маҳалла тизими вакиллари фаолиятини рақамлаштириш

Қоғоз шаклидаги ҳужжатларни расмийлаштиришни бекор қилинади бунда;

Ҳоким ёрдамчиси, хотин-қизлар фаоли ва ёшлар етакчиси томонидан йиғилишлар, тадбирлар, сўровномалар ўтказиш билан боғлиқ ҳужжатларни қоғоз шаклида юритиш талабини бекор қилган ҳолда тўпланаётган, бироқ давлат органида мавжуд маълумотларни (паспорт, туғилганлик тўғрисида гувоҳнома, никоҳ гувоҳномаси каби) хатловдан ўтказиш, шунингдек, мазкур маълумотларни онлайн-платформага интеграция қилиш орқали автоматик шакллантириш.

Маҳаллаларга бириктирилган солиқ инспекторларининг фаолиятини самарали ташкил этиш ва баҳолаш (KPI) учун ахборот тизими ишлаб чиқилади.

Кредит ва субсидия ажратиш жараёнлари рақамли шаклга ўтказилади.

Муҳаммаджон МАЪМУРЖОНОВ,

Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат хизматини ривожлантириш агентлиги Андижон вилояти филиали АКТ етакчи инспектори.

2023-yil yakuni bo‘yicha quyidagi statistika hisobotlarini xato va kamchiliklarsiz belgilangan muddatdan kechiktirmay stat.hisobot.uz sayti orqali eStat-4.0 davlat statistika hisobotlarini elektron shaklda topshirishninig avtomatlashtirilgan axborot tizimidan foydalangan holda elektron shaklda taqdim etishingizni so‘raymiz:

1.         Chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi korxonalar:

Mikrofirma va kichik korxonaning 2023-yil uchun “1-kb shakli” yillik hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

2.         Bino va inshootlar qurilishiga investitsiyalarni amalga oshiruvchi chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi mikrofirma va kichik korxonalar:

Obyektlar, quvvatlarni ishga tushirish va ularning qurilishiga yo‘naltirilgan investitsiyalardan foydalanish to‘g‘risida 2023-yil uchun 1-kb (qurilish) (1-kb shakliga ilova) hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

Shuningdek, mansabdor shaxslarning davlat statistika kuzatuvini olib borish uchun zarur bo‘lgan hisobot va boshqa ma’lumotlarni taqdim etmaslikda ifodalangan davlat statistika hisobotlarini taqdim etish tartibini buzishi, hisobot ma’lumotlarini buzib ko‘rsatishi yoki hisobotlarni taqdim etish muddatlarini buzishi O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 215-moddasida belgilangan javobgarlikka sabab bo‘lishi to‘g‘risida ogohlantiramiz.

Murojaat uchun telefon raqamlari: (93) 699-36-07

Мarhamat tumani statistika bo‘limi

2023-yil yil yakuni bo‘yicha quyidagi statistika hisobotini xato va kamchiliklarsiz belgilangan muddatdan kechiktirmay stat.hisobot.uz sayti orqali eStat-4.0 dasturidan foydalangan holda elektron shaklda taqdim etishingizni so‘raymiz:

1.                Xizmatlar eksporti va importi hamda davlat chegarasini kesib o‘tmaydigan tovarlar eksport-import bilan shug‘ullanuvchi mikrofirma va kichik korxonalar:

2023-yil uchun eksport-import to‘g‘risida 1-kb (tif) (1-kb shakliga ilova) yillik
statistika hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

2.                Chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi mikrofirma va kichik korxonalar:

Mikrofirma va kichik korxonaning qishloq xo‘jaligi faoliyati to‘g‘risida 1-kb (qx)
(1-kb shakliga ilova) 2023- yil uchun statistika hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

Shuningdek, mansabdor shaxslarning davlat statistika kuzatuvini olib borish uchun zarur bo‘lgan hisobot va boshqa ma’lumotlarni taqdim etmaslikda ifodalangan davlat statistika hisobotlarini taqdim etish tartibini buzishi, hisobot ma’lumotlarini buzib ko‘rsatishi yoki hisobotlarni taqdim etish muddatlarini buzishi O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 215-moddasida belgilangan javobgarlikka sabab bo‘lishi to‘g‘risida ogohlantiramiz.

Murojaat uchun telefon raqamlari: (74) 228-30-57, (74) 228-29-77

Andijon viloyati statistika boshqarmasi

2023-yil yakuni bo‘yicha quyidagi statistika hisobotlarini xato va kamchiliklarsiz belgilangan muddatdan kechiktirmay stat.hisobot.uz sayti orqali eStat-4.0 davlat statistika hisobotlarini elektron shaklda topshirishninig avtomatlashtirilgan axborot tizimidan foydalangan holda elektron shaklda taqdim etishingizni so‘raymiz:

1.         Chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi korxonalar:

Mikrofirma va kichik korxonaning 2023-yil uchun “1-kb shakli” yillik hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

2.         Bino va inshootlar qurilishiga investitsiyalarni amalga oshiruvchi chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi mikrofirma va kichik korxonalar:

Obyektlar, quvvatlarni ishga tushirish va ularning qurilishiga yo‘naltirilgan investitsiyalardan foydalanish to‘g‘risida 2023-yil uchun 1-kb (qurilish) (1-kb shakliga ilova) hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

Shuningdek, mansabdor shaxslarning davlat statistika kuzatuvini olib borish uchun zarur bo‘lgan hisobot va boshqa ma’lumotlarni taqdim etmaslikda ifodalangan davlat statistika hisobotlarini taqdim etish tartibini buzishi, hisobot ma’lumotlarini buzib ko‘rsatishi yoki hisobotlarni taqdim etish muddatlarini buzishi O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 215-moddasida belgilangan javobgarlikka sabab bo‘lishi to‘g‘risida ogohlantiramiz.

Murojaat uchun telefon raqamlari: (94) 430-81-76

Bo‘ston tumani statistika bo‘limi

2023-yil yakuni bo‘yicha quyidagi statistika hisobotlarini xato va kamchiliklarsiz belgilangan muddatdan kechiktirmay stat.hisobot.uz sayti orqali eStat-4.0 davlat statistika hisobotlarini elektron shaklda topshirishninig avtomatlashtirilgan axborot tizimidan foydalangan holda elektron shaklda taqdim etishingizni so‘raymiz:

1.         Chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi korxonalar:

Mikrofirma va kichik korxonaning 2023-yil uchun “1-kb shakli” yillik hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

2.         Bino va inshootlar qurilishiga investitsiyalarni amalga oshiruvchi chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi mikrofirma va kichik korxonalar:

Obyektlar, quvvatlarni ishga tushirish va ularning qurilishiga yo‘naltirilgan investitsiyalardan foydalanish to‘g‘risida 2023-yil uchun 1-kb (qurilish) (1-kb shakliga ilova) hisobotini 27-martdan kechiktirmay.

Shuningdek, mansabdor shaxslarning davlat statistika kuzatuvini olib borish uchun zarur bo‘lgan hisobot va boshqa ma’lumotlarni taqdim etmaslikda ifodalangan davlat statistika hisobotlarini taqdim etish tartibini buzishi, hisobot ma’lumotlarini buzib ko‘rsatishi yoki hisobotlarni taqdim etish muddatlarini buzishi O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 215-moddasida belgilangan javobgarlikka sabab bo‘lishi to‘g‘risida ogohlantiramiz.

Murojaat uchun telefon raqamlari: (99) 727-53-54

Oltinko‘l tumani statistika bo‘limi

2023-yil yakuni bo‘yicha quyidagi statistika hisobotlarini xato va kamchiliklarsiz belgilangan muddatdan kechiktirmay stat.hisobot.uz sayti orqali eStat-4.0 davlat statistika hisobotlarini elektron shaklda topshirishninig avtomatlashtirilgan axborot tizimidan foydalangan holda elektron shaklda taqdim etishingizni so‘raymiz:

1.                Mikrofirma va kichik korxonalar

“Mikrofirma va kichik korxonaning 2023-yil uchun hisoboti” “1-kb shakli” yillik 27-fevraldan kechiktirmay.

Chet el investitsiyalari va xorijiy sarmoya ishtirokidagi mikrofirma va kichik korxonalar: “1-kb shakli” yillik 27-martdan kechiktirmay

2          Fermer xoʻjaliklari:

“Fermer xoʻjaligi faoliyati toʻgʻrisida hisobot” “1-fx shakli” yillik hisobotini
27-fevraldan kechiktirmay.

Shuningdek, mansabdor shaxslarning davlat statistika kuzatuvini olib borish uchun zarur bo‘lgan hisobot va boshqa ma’lumotlarni taqdim etmaslikda ifodalangan davlat statistika hisobotlarini taqdim etish tartibini buzishi, hisobot ma’lumotlarini buzib ko‘rsatishi yoki hisobotlarni taqdim etish muddatlarini buzishi O’zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 215-moddasida belgilangan javobgarlikka sabab bo‘lishi to‘g‘risida ogohlantiramiz.

Murojaat uchun telefon raqamlari: (99) 890-29-10

Qo‘rg‘ontepa tumani statistika bo‘limi

Мамлакатимизда мавжуд сув ресурсларини бошқариш, тақсимлаш ва сувдан оқилона фойдаланишда гидротехника иншоотларининг ўрни ва роли ниҳоятда катта. Шу боис ҳам, юртимиздаги ана шу иншоотлар фаолиятини самарали ташкил этиш, хавфсизлигини таъминлаш масаласи долзарб вазифалардан ҳисобланади.

Мазкур йўналишдаги ишларни тартибга солиш ва самарали ташкил этишда 2023 йил 30 августда қабул қилинган, 6 та боб ва 34 та моддадан иборат, Ўзбекистон Республикасининг “Гидротехника иншоотларининг хавфсизлиги тўғрисида”ги қонуни муҳим дастуриламал бўлмоқда.

2023 йилда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Гидротехника иншоотларининг хавфсизлиги тўғрисида”ги қонунида аввалги қонунда назарда тутилмаган жуда кўп масалаларга алоҳида эътибор қаратилган.

Қонунда Сув хўжалиги, Фавқулодда вазиятлар, Мудофаа, Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирликлари, шунингдек, Миллий гвардия, Тоғ-кон, геология ва саноат хавфсизлигини назорат қилиш инспекциясининг ваколатлари, мажбуриятлари белгилаб қўйилган. Жумладан, гидротехника иншоотларининг хавфсизлиги устидан давлат назоратини олиб борувчи ваколатли орган гидротехника иншоотлари худудига монеликсиз кириши, шунингдек, ўз назорати остидаги гидротехника иншоотларини бир йилда икки марта текшириши белгиланган.

Шунингдек, қонунда гидротехника иншоотларини қуриш ва реконструкция қилиш лойиҳаларида, биринчи навбатда, уларнинг хавфсиз ва ишончли ишлашини таъминлаш, лойиҳа-қидирув ишларини илмий-техник жиҳатдан кузатишда илмий ташкилотлар иштирокини таъминлаш, I- ва II- тоифага мансуб гидротехника иншоотларини лойиҳалашда нуфузли ҳалқаро ташкилотлар ва хорижий компанияларнинг юқори малакали мутахассис-ларини жалб этиш қайд этилган.

 Қонунга кўра, гидротехника иншоотлари лойиҳаларини қуриш, таъмирлаш ва реконструкция қилишда буюртмачи, лойиҳачи, пудратчи ва фойдаланувчи ташкилотларнинг масъулияти оширилди, шунингдек, махсус ваколатли давлат органининг ваколатлари кенгайтирилди.

Қонунда 2024 йилнинг 1 январидан бошлаб, гидротехника иншоотларини мажбурий суғурталаш, иншоотларда аврия содир бўлган тақдирда кўрилган зарарни қоплаш тартиблари белгилаб қўйилди.

Гидротехника иншоотларидан фойдаланувчи ташкилотларга иншоотларда турли хавф ёки авария юзага келганда, уни бартараф этиш бўйича мустақил чора кўриш, иншоотлар ҳудудига тегишли ваколатга эга бўлмаган юридик ва жисмоний шахсларни киритмаслик, ваколатли идораларни хавфсизлик қоидаларига тўла амал этишини талаб қилиш, иншоотлардаги назорат-ўлчов асбоб ва жиҳозларни иш ҳолатда сақлаш, улардан мақсадли фойдаланиш ва иншоотнинг паспорти, кадастр ҳужжатлари, фойдаланиш қоидалари, хавфсизлик декларациясини ишлаб чиқиш, тасдиқлаш бўйича бурч ва мажбуриятлар белгиланди.

Буюртмачи ташкилоларга гидротехник иншоотларни қуриш, реконструкция қилиш, таъмирлаш, консервациялаш ва тугатиш чоғида лойиҳа ҳужжатларини давлат экологик экспертизасидан ўтказиш, экспертиза хулосаларида кўрсатилган талабларни бажариш, техник назорат ва мониторингини юритиш, лойиҳа талаблари асосида ишларнинг сифатли бажарилишини таъминлаш, йўл қўйилган камчиликларни ўз вақтида бартараф этиш, фойдаланишга топшириладиган объектларнинг зилзилага бардошлигига доир инструментал-техник текширув ўтказишни ташкил этиш мажбуриятлари юклатилди.

Пудратчи ташкилотга лойиҳада назарда тутилган ишларнинг лойиҳа талабларига мувофиқ, ўз вақтида ва сифатли бажарилишини таъминлаш, лойиҳани амалга ошириш даврида назорат ҳужжатларини юритиш, буюртмачи ташкилотнинг кўрсатмаларини бажариш, гидротехника иншоотидан фойдаланиш даврида фавқулодда вазият юзага келиши натижасида бошқа шахслар ҳаётига, соғлигига ва мол-мулкига, шунингдек, атроф-муҳитга зарар етган тақдирда фойдаланувчи ташкилотнинг жавобгарлиги масаласи ҳам белгилаб қўйилди.

Умуман, мазкур қонунда гидротехника иншооти хавфсизлигини таъминлаш, мутасаддилар масъулияти ва жавобгарлигини ошириш билан боғлиқ аввалги қонунда кўзда тутилмаган қатор меъёр ва тартиблар белгиланди.

Шу ўринда айтиб ўтиш керакки, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 27 сентябрдаги “Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги сув хўжалиги объектлари хавфсизлигини ва сувдан фойдаланишини назорат қилиш инспекцияси фаолиятини тартибга солувчи айрим норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тасдиқлаш тўғрисида”ги қарорининг 4-иловасида республикамиз ҳудудидаги “Ўта муҳим гидротехника иншоотлари” рўйхати белгиланган.

Иншоотнинг тури, мукаммалиги ва максимал сув ўтказиш қобилиятидан келиб чиқиб, тузилган ана шу рўйхатга Андижон вилояти ҳудудидаги 19 та гидротехника иншооти, жумладан, Андижон сув омбори, Асака-Адир сув омбори, Шаҳрихонсой, Андижонсой, Савай, Асака каналлари, Жанубий Фарғона канали бош иншооти, Кампирровот, Куйганёр, Тешиктош, Олтинкўл, Асака гидроузеллари ҳамда  6 та ГЭС киритилган.

Вилоятдаги мазкур гидротехника иншоотлари ҳавфсизлигини таъминлашга қаратилган ишлар Ўзбекистон Республикасининг “Гидротехника иншоотларининг хавфсизлиги тўғрисида”ги қонуни ҳамда амалдаги бошқа ҳужжатларда белгиланган тартиблар асосида олиб борилмоқда.

Алишер  ХОЛМАТОВ,

"Сувхўжаликназорат" инспекцияси

Андижон вилояти бошқармаси бош мутахассиси.

Андижон шаҳрида доимий яшаб, 2001 йил 28 февраль куни вафот этган, марҳум ИСАЕВ ПУЛАТнинг мулкига нисбатан мерос иши очилган. Шу сабабли унинг меросхўрлари марҳумдан қолган мулклардан мерос тариқасида ўзларига ўтиши мумкин бўлган ҳиссаларни расмийлаштириш ёки воз кечиши ҳақида ёзма ариза бериш учун 1 (бир) ой муддат ичида Андижон шаҳрида (Андижон шаҳри,  Айланма кўчаси, нотариус Азимов Одилжон) хусусий амалиёт билан шуғулланувчи нотариал идорага шахсини тасдиқловчи ҳужжатлар билан мурожаат қилишлари мумкинлиги билдирилади.

Ишлатилган электр энергияси, табиий газ ва ичимлик суви учун тўловларни ўз вақтида амалга оширишни унутманг.

 Сизнинг тўловингиз соҳа ишини бир маромда олиб борилишини таъминлайди, электр энергияси, табиий газ ва ичимлик суви таъминотида узилишларнинг олдини олади.

Муносабат

Мамлакатимизда, қолаверса, бутун дунёда қонун устуворлигини таъминлаш ва барқарор ривожланишга энг катта тўсиқ, бу - коррупция иллатидир. Шу боис ҳам, бугунги кунда коррупцияга қарши курашиш масаласи давлатимиз сиёсатининг асосий йўналишларидан бирига айланган.

2017 йилда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг "Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида"ги қонунида коррупция - шахснинг ўз мансаб ёки хизмат мавқеидан шахсий манфаатларини ёхуд ўзга шахсларнинг манфаатларини кўзлаб, моддий ёки номоддий наф олиш мақсадида қонунга хилоф равишда фойдаланиши, ҳудди шунингдек, бундай нафни қонунга хилоф равишда тақдим этиши эканлиги белгиланган.

Мазкур қонунда жамият ривожига тўсиқ бўлувчи ана шу иллатга қарши курашиш давлат органлари ва фуқаролик жамияти институтларининг имкониятларини бирлаштириш мақсади назарда тутилган. Коррупцияга қарши курашишда давлат органлари, сиёсий партиялар, жамоат ташкилотлари, оммавий ахборот воситалари, ҳар бир фуқаро, умуман, кенг жамоатчилик фаол иштирок этиши лозим. Зеро, жамиятда коррупцияга қарши кучли иммунитет шаклланмас экан, жамият бу балодан асло қутула олмайди.

Кўпчилик мутахассислар коррупциянинг сабаблари сиёсий институтларнинг мукаммал эмаслиги билан боғлиқ, деб ҳисоблашади. Чунки мамлакатнинг ички ва ташқи бошқариш механизмлари, асосан, ушбу институтларнинг қандай ишлашига боғлиқдир. Бундан ташқари, аҳоли ҳуқуқий билимларининг етарли даражада эмаслиги, қонунни яхши билмаслиги ёки тушунмаслиги мамлакатдаги сиёсий ҳолатнинг барқарор эмаслиги, ҳукумат институтларининг ўзаро ҳамкорликда ҳаракат қилиш механизмининг йўқлиги, мамлакат бюрократик аппаратининг мақсадлари сиёсий элитага тобе ҳолда ишлаши, сиёсий ўйинларнинг авж олиши, юқори турувчи амалдорларнинг таниш-билишчилик асосида ҳукуматни бошқаришга ўз таъсирини ўтказиши, ижро ҳокимиятида бирликнинг йўқлиги, фуқароларнинг давлат бошқарувидаги иштироки сустлиги ва бошқа шу каби ҳолатлар коррупцияни келтириб чиқарувчи омиллар саналади.

Коррупциянинг ривожланиб кетишига давлат секторида иш хақининг хусусий секторга нисбатан камлиги, давлат томонидан бозор иқтисодиётининг "тартибга солиниши", фуқароларнинг амалдорларга бўйсуниб қолиши, давлатнинг монополистик сиёсати, иқтисоднинг барқарор эмаслиги, иқтисодий ривожланишнинг пастлиги ҳам сабаб бўлиши мумкин.

Таъкидлаш жоизки, ушбу ижтимоий иллат катта ва кичик, бадавлат ва камбағал бўлишидан катъи назар барча мамлакатларда муайян даражада учрайди. Ушбу иллатни бартараф этиш бўйича жаҳон ҳамжамияти томонидан муайян ишлар амалга оширилаётган бўлса-да, ҳанузгача у долзарб муаммо сифатида қолмокда.

Коррупция қуйидаги салбий ижтимоий оқибатларни келтириб чиқаради: инсон ҳуқуқ ва эркинликлари кафолатларини издан чиқаради, жамиятда ижтимоий тенгсизликни юзага келтиради, аҳолининг, халқнинг олиб борилаётган ислоҳотларга бўлган ишончини йўқотади, ижтимоий муносабатларда адолатсизликни вужудга келтиради, давлат органларининг барқарорлигини издан чиқаради.

Кўп манбаларда коррупцияга қарши курашиш давлат ва жамиятнинг умумий вазифаси сифатида талқин этилади. Бунинг асосий сабаби, коррупциядан барча жамият аъзолари азият чекади ва у жамият тараққиётига салбий таъсир кўрсатади. Шу сабабдан ҳам коррупцияга қарши курашиш нафақат айрим шахсларнинг, балки жамият барча аъзоларининг, кенг жамоатчиликнинг умумий вазифасидир.

Коррупцияга имкон берувчи сабаблар ва шарт-шароитларни, унинг оқибатларини бартараф этиш борасида юртимизда ҳам кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда. Бу борада  Ўзбекистон Республикасининг "Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида"ги қонуни ва бошқа қонуности ҳужжатлари муҳим дастурил-амал бўлмоқда.

Бугун Ўзбекистонда коррупцияга қарши курашиш ва жамият тараққиётини юксалтиришда энг асосий масалалардан бири бошқарувда қонун устуворлигини таъминлаш, инсонларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш ҳамда фуқароларнинг ҳуқуқий маданиятини юксалтириш ҳисобланади. 

Коррупцияга қарши курашишда жамиятда коррупцияга қарши муросасизлик муҳитини шакллантириш энг муҳим омиллардан биридир. Бу ўз навбатида жамиятда шаклланган маънавий-ахлоқий қадриятларга бевосита боғлиқ бўлади.  Бундан  ташқари, мазкур жараёнда   шахслар онгида шаклланган ахлоқий қадриятлар ҳам муҳим аҳамият касб этади. Яъни, ҳалоллик ва тўғрилик, адолат ва тенглик каби тамойиллар шахсларни ўзаро муносабатларда турли ҳақсизликлардан ҳимоя қилади. Зеро, ривожланган, коррупциясиз жамиятни маънан етук ва фаол фуқаролар ёрдамидагина барпо этиш мумкин.

Юқорида таъкидланганидек, кенг жамоатчилик жамиятда юз бераётган коррупция ҳолатларини аниқлашда катта имкониятларга эга. Жамоатчилик назорати бир томондан, коррупция ҳолатларини аниқлаб, унга давлат ҳокимияти органлари эътиборини қаратса, иккинчи томондан, коррупцияга нисбатан кенг аҳоли орасида салбий муносабатни шакллантиришга, олиб борилаётган кураш самарадорлигининг ортишида муҳим роль ўйнайди.

Умуман, қатор мамлакатлар илғор тажрибасига кўра, коррупцияни чеклаш ва минимал даражага тушириш учун бир томондан сиёсий ирода талаб этилса, иккинчи томондан, бу курашга жамоатчиликни жалб этиш, яъни жамоатчилик назоратини кучайтириш ижобий натижалар беради.

Улуғбек КАБУЛОВ,

"Ўзмиллийбанк" АЖнинг Андижон вилояти бошқармаси бошқарувчиси.

Зафаржон ТЎЙЧИЕВ,

комплаенс-назорат ва коррупцияга қарши курашиш бош мутахассиси.